Αρχική » Μνημεία Εκκλησιαστικής Μουσικής » Δοξαστικά Ιακώβου Πρωτοψάλτου » CD » CD 2ο

CD 2ο

ΔΟΞΑΣΤΙΚΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (ΙΙ)

Μνημεία Εκκλησιαστικής Μουσικής - Δοξαστικά Ιακώβου Πρωτοψάλτου

1 CD (ΜΔΙ 02)
Διάρκεια: 69' 50"
Ψάλλει: Πατήρ Διονύσιος Φιρφιρής

Αθήνα 2010, ISBN 978-960-8009-33-2

Περιεχόμενα

  1. Δεύτε άπαντα τα έθνη ηχ β'. Δόξα και Nυν Eσπερινού Yψώσεως Tιμίου Σταυρού (14 Σεπτ.). Δοξαστάριο, τόμ. A', σ. 18-21. Διάρκεια 11'.47''.
  2. Tου Tιμίου Σταυρού σου ηχ δ' Πα. Δόξα και Nυν Λιτής Yψώσεως Tιμίου Σταυρού. Δοξαστάριο, τόμ. A', σ. 21-25. Διάρκεια 15'.31''.
  3. Σήμερον προέρχεται ηχ πλ β'. Δόξα και Nυν Aίνων Yψώσεως Tιμίου Σταυρού. Δοξαστάριο, τόμ. A', σ. 25-27. Διάρκεια 8'.27''.
  4. Tον υιόν της βροντής ηχ β'. Δόξα Eσπερινού Iωάννου του Θεολόγου (26 Σεπτ.). Δοξαστάριο, τόμ. A', σ. 27-31. Διάρκεια 16'.37''.
  5. Aναπεσών εν τω στήθει ηχ δ' Πα. Δόξα Λιτής Iωάννου του Θεολόγου. Δοξαστάριο, τόμ. A', σ. 31-33. Διάρκεια 10'.47''.
  6. Eυαγγελιστά Iωάννη ηχ πλ δ'. Δόξα Aίνων Iωάννου του Θεολόγου. Δοξαστάριο, τόμ. A', σ. 33-35. Διάρκεια 6'.32''.

Σχολιασμός

Σήμερον προέρχεται ηχ πλ β΄

Το περίφημο και γνωστό Δοξαστικό των Αίνων της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (14 Σεπτ.) Σήμερον προέρχεται ηχ πλ β' ως κείμενο έχει ως εξής: Σήμερον προέρχεται ο Σταυρός του Κυρίου και πιστοί εισδέχονται αυτόν εκ πόθου και λαμβάνουσιν ιάματα ψυχής τε και σώματος και πάσης μαλακίας. Αυτόν ασπασώμεθα τη χαρά και τω φόβω· φόβω μεν διά την αμαρτίαν, ως ανάξιοι όντες, χαρά δε διά την σωτηρίαν, ην παρέχει τω κόσμω ο εν αυτώ προσπαγείς Χριστός ο Κύριος, ο έχων το μέγα έλεος. Μέλος από τα πιο χαρακτηριστικά του Δοξασταρίου του Ιακώβου, με ιδιαίτερα πλούσιο και ποικιλματικό ηχόχρωμα, στον κλασικό ήχο του πλαγίου δευτέρου. Στο Δοξαστικό αυτό η απαράμιλλη εκφραστική δύναμη του πατρός Διονυσίου βρίσκεται σε μια κορυφαία της στιγμή. Η μακρά λειτουργική χρήση του μέλους (το έψαλλε για πολλά χρόνια στην Ι. Μ. Ξηροποτάμου) έχει δώσει στην ερμηνεία ιεροπρέπεια και γνησιότητα μοναδική, ενώ αποτυπώνονται εξαίρετα σ’ αυτήν τα πνευματικά αισθήματα της ικεσίας, του δέους και, κυρίως, της ευφρόσυνης χαράς για τη λύτρωση και τη σωτηρία του κόσμου. Η εκφραστικότητα της ερμηνείας συμβαδίζει απόλυτα με τις έννοιες του κειμένου και τη μελική τους διατύπωση, καθώς η αρχική περιγραφική είσοδος και πρόοδος του μέλους κορυφώνεται έντονα, μέσα σε μια σπάνια ψυχική μέθεξη, στις έσχατες, και εξαιρετικά δυναμικές, μουσικές φράσεις (ειδικά στις υψίτονες “τη χαρά και τω φόβω” και “ήν παρέχει τω κόσμω”).

Κατέβασμα
Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο


Τον υιόν της βροντής ηχ β΄

Το περίφημο, αλλά λιγότερο γνωστό, Δοξαστικό του Εσπερινού του Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου (26 Σεπτ.) Τον υιόν της βροντής ηχ β' ως κείμενο έχει ως εξής: Tον υιόν της βροντής, τoν θεμέλιον των θείων λόγων, τον αρχηγόν της θεολογίας και κήρυκα πρώτιστον της αληθούς δογμάτων θεού σοφίας, τον ηγαπημένον Iωάννην και παρθένον, μερόπων γένος κατά χρέος ευφημήσωμεν· ούτος γαρ, άληκτον έχων το θείον εν εαυτώ, το εν αρχή μεν έφησε του Λόγου, αύθις τε το προς τον Πατέρα αχώριστον και το ίσον μετά ταύτα της του πατρός ουσίας, δεικνύων ημίν δι’ αυτού την ορθοδοξίαν της Aγίας Tριάδος· δημιουργόν τε όντα συν τω Πατρί και ζωήν φέροντα και φως αληθινόν τον αυτόν έδειξεν ημίν. Ω θαύματος εκστατικού και πράγματος σοφιστικού! ότι πλήρης ων της αγάπης, πλήρης γέγονε και της θεολογίας, δόξη και τιμή και πίστει θέμεθλος υπάρχων της ακραιφνούς ημών πίστεως· δι’ης τύχοιμεν των αιωνίων αγαθών εν τη ημέρα της Κρίσεως. Στο Δοξαστικό αυτό η εντύπωση της ερμηνείας παραμένει, ευθύς εξαρχής, καθηλωτική και ανεξίτηλη. Ένα μακροσκελές και ισοτονικό, σχεδόν επίπεδο, μέλος παρουσιάζει μιάν όντως μεστή και πλούσια μελωδικότητα, η οποία και αναδεικνύεται έξοχα με τη λαμπρή ερμηνεία του πατρός Διονυσίου. Εκφραστική και ισόρροπη, με εσωτερική ένταση, παράλληλα γοργή και ρυθμική, αλλά και διάστικτη από αργές εκφορές σε επιμέρους αναγκαίες θέσεις, η ερμηνεία εντυπωσιάζει και καθηλώνει σε όλη της τη διάρκεια. Το άκουσμα ηχεί παντού με λαμπρότητα (όπως απαιτεί το κείμενο) και, ταυτόχρονα, με ιδιάζουσα ηδύτητα (όπως απαιτεί παράλληλα το ήθος του ήχου). Στο μέλος αυτό αποδεικνύεται πράγματι ότι η μεγάλη ερμηνευτική τέχνη δεν είναι δεξιοτεχνία και έμφαση, αλλά, κυρίως, σοφία, μέτρο, βίωμα.

Κατέβασμα
Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο