Αρχική » Μνημεία Εκκλησιαστικής Μουσικής » Δοξαστικά Ιακώβου Πρωτοψάλτου » CD » CD 23ο

CD 23ο

ΔΟΞΑΣΤΙΚΑ AΠΡΙΛΙΟΥ - MΑΪΟΥ

Μνημεία Εκκλησιαστικής Μουσικής - Δοξαστικά Ιακώβου Πρωτοψάλτου

1 CD (ΜΔΙ 23)
Διάρκεια: 67' 20"
Ψάλλει: Γέρων Κυπριανός των Θωμάδων

Αθήνα 2010, ISBN 978-960-8009-33-2

Περιεχόμενα

  1. Aνέτειλε το έαρ ηχ πλ α'. Δόξα Aίνων Aγ. Γεωργίου (23 Aπρ.). Δοξαστάριο, τόμ. B', σ. 8-12. Διάρκεια 12'.01''.
  2. Σού εξεχύθη ηχ πλ β'. Δόξα [Eσπερινού] Mάρκου Eυαγγελιστού (25 Aπρ.). Δοξαστάριο, τόμ. B', σ. 12-13. Διάρκεια 6'.10''.
  3. Tο μέγα κλέος ηχ γ' Πα. Δόξα [Eσπερινού] Aθανασίου του Mεγάλου (2 Mαΐου). Δοξαστάριο, τόμ. B', σ. 13-17. Διάρκεια 11'.14''.
  4. Πλουσίων δωρεών ηχ β'. Δόξα Eσπερινού Aγ. Kωνσταντίνου και Eλένης (21 Mαΐου). Δοξαστάριο, τόμ. B', σ. 17-20. Διάρκεια 10'.16''.
  5. Η Εκκλησία σήμερον ηχ πλ α'. Δόξα Λιτής Aγ. Kωνσταντίνου και Eλένης. Δοξαστάριο, τόμ. B', σ. 20-24. Διάρκεια 11'. 07''.
  6. Σήμερον του φωτός ηχ πλ β'. Δόξα Eσπερινού Γενεσίου του Προδρόμου (24 Iουν.). Δοξαστάριο, τόμ. B', σ. 27-29. Διάρκεια 9'.04''.
  7. H Eλισάβετ συνέλαβε ηχ πλ β'. Kαι Νυν Eσπερινού Γενεσίου του Προδρόμου. Δοξαστάριο, τόμ. B', σ. 29-31. Διάρκεια 7'. 20''.

Σχολιασμός

Ανέτειλε το έαρ ηχ πλ α΄

Το Δοξαστικό των Αίνων του Αγ. Γεωργίου (23 Απρ.) Ανέτειλε το έαρ ηχ πλ α΄, το οποίο εδώ ψάλλει ο Γέρων Κυπριανός της Αγιορειτικής Αδελφότητας των Θωμάδων, ως κείμενο έχει ως εξής: Aνέτειλε το έαρ, δεύτε ευωχηθώμεν· εξέλαμψεν η ανάστασις Xριστού, δεύτε ευφρανθώμεν· η του Aθλοφόρου μνήμη, τους πιστούς φαιδρύνουσα ανεδείχθη· διό φιλέορτοι, δεύτε μυστικώς αυτήν πανηγυρίσωμεν. Oύτος γαρ, ως καλός στρατιώτης, ηνδρίσατο κατά των τυράννων, και τούτους κατήσχυνε, μιμητής γενόμενος του πάθους του Σωτήρος Xριστού· ουκ ηλέησε το σκεύος το πήλινον το εαυτού, αλλά γυμνόν ανεχάλκευσεν, εν βασάνοις αυτό προσαμειβόμενος. Aυτώ βοήσωμεν· Aθλοφόρε ικέτευε, εις το σωθήναι τας ψυχάς ημών. Πρόκειται για μέλος πράγματι δοξαστικό και τροπαιοφόρο στον (αναστάσιμο) ήχο του πλαγίου πρώτου, με κυρίαρχο παντού το διατονικό χρώμα (επισημαίνεται μιά μόνο χρωματική θέση), ύφος επίσης ευφρόσυνο και επινίκιο. Η ερμηνεία του Γέροντα Κυπριανού στο Δοξαστικό αυτό, όπως και στα υπόλοιπα Δοξαστικά του Ιακώβου (στο παρόν CD 23), παρουσιάζει ειδικό ενδιαφέρον. Το πρώτο είναι το εξαιρετικά ομοιογενές, σε όλα, ρυθμοτονικό στοιχείο. Χρόνος και ρυθμός παντού ταχύς και πυκνός, με ήπιο δυναμισμό και έμφαση. Παρόμοια ταχύχρονη ρυθμοτονική εκφορά προσιδιάζει περισσότερο στο λειτουργικό περιβάλλον των Κελιών και των Σκητών (όπως αυτό της Μικράς Αγίας Άννης). Ανταποκρίνεται επίσης σε ένα συγκεκριμένο ιδιοπρόσωπο ερμηνευτικό ιδίωμα, αλλά και στη γενικότερη ρυθμική εκφώνηση πολλών εκκλησιαστικών μελών στο Άγιον Όρος. Στοιχεία τα οποία χαρακτηρίζουν ένα περισσότερο ανειμένο, αλλά βαθύτατα ουσιαστικό και λιτό λατρευτικό περιβάλλον. Το δεύτερο είναι η εξίσου ομοιογενής ηχοχρωματική απόδοση, παρά την σχετική ποικιλία των ήχων. Από την άποψη αυτή, η ερμηνεία υποτάσσεται στην ομοιότροπη εκφορά ενός συγκεκριμένου μουσικού είδους, μέσα στο πλαίσιο πάντοτε μιας ειδικής βιωματικής ψαλτικής εκδοχής. Η ομοιοχρωματική αυτή εκφορά, παράλληλη και σε συνάρτηση με την ομοιορρυθμική, απορρέει και εδώ από τα ίδια λειτουργικά και ιδιομοναστικά δεδομένα, υποβάλλοντας στην πράξη τον ειδικό χαρακτήρα εκφώνησης των Δοξαστικών στους απέριττους λειτουργικούς και λατρευτικούς χώρους των Ησυχαστηρίων. Ένα τρίτο στοιχείο είναι η εξίσου χαρακτηριστική ποικιλματική εκφορά, επίσης η μακροπερίοδη και συνεκτική εκφώνηση των μουσικών γραμμών και φράσεων. Στοιχεία σύμφυτα και ουσιαστικά της ιστορικής ερμηνείας, γενικότερα, των εκκλησιαστικών μελών. Η απόδοση των ποιοτικών χαρακτήρων, φυσική και απέριττη, όπου πρέπει και όπως πρέπει, συνάδει απόλυτα με την όλη ηχοχρωματική και ρυθμοτονική εκτέλεση. Το ίδιο και οι μακροπερίοδες, συνεκτικές εκφορές. Η ερμηνεία του Γέροντα Κυπριανού στα Δοξαστικά αυτά του Ιακώβου στοιχείται στη γενικότερη μεγάλη αγιορειτική ψαλτική παράδοση του Στιχηραρίου, αποτυπώνοντας ωστόσο την ιδιαίτερη λιτή και ανεπιτήδευτη εκφορά μιας περισσότερο ησυχαστικής λειτουργικής πραγματικότητας.

Κατέβασμα
Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο Μουσικό Κείμενο